Camiler Wiki
Register
Advertisement
Bursa Yıldırım Külliyesi planı

Bursa Yıldırım Külliyesi planı

Yıldırım_Camii_ve_Yıldırım_Bayezid_Türbesi

Yıldırım Camii ve Yıldırım Bayezid Türbesi

Yıldırım semtinde, bir tepecik üzerinde bulunan külliyeyi, Yıldırım Bayezid (1389-1402) 1390’lı yıllarda yaptırmıştır. Bursa’nın en görkemli anıtlarındandır. Külliye içindeki caminin dışında mutfaklar, iki medrese, hamam, han,hademelerin evleri, ahır, kuyu ve dârüşşifâ vardı.

Bu külliye, o döneme göre Bursa’nın doğusundaki bir tepede olup, etrafı da bir duvarla çevrilmişti. Bugün sadece cami, hamam, bir medrese ile dârüşşifâ kalmıştır.

Yıldırım Külliyesi; Osmanlı Devleti’nin mimarlık ve yapı alanında bir devlet kültürü, bir mimarlı kültürü ve sanat tarihine geçecek bir üslup bütünlüğü yarattığı ilk önemli yerdir.Cami, medrese, imaret, hastane, mektep,ahır, mutfak, hamam ve sonrada ilave edilen türbeden oluşan Yıldırım Külliyesi; mimari,sanat ve üslup açısından “Beylik”ten “Devlet”e geçişin en önemli göstergelerinden biridir.

Bursa Yıldırım Camii

Bursa Yıldırım Camii

==Yıldırım Camii== kuzey Türk devleti Yıldırım Bayezid (1389-1402) tarafından 1390’lı yıllarda yaptırılan camii, kentin, mimari bakımdan en görkemli anıtlarındandır.Cami mimarisinde “Bursa Üslubu”nun ilk kullanıldığı Yıldırım Camisi, Ekrem Hakkı Ayverdi’nin ifadesiyle “Artık olgunluk derecesine ulaşmış bir yapı ile karşı karşıya bulunuyoruz.İşçilik, son derecede düzgündür. Binanın öğelerinin birbiriyle kaynaşması, bir yüzeyden ötekine geçiş, sıva ve yontma taş kısımları arasındaki bağlantılarda ustalık, silmeler ve bütün taş yontmalardaki maharet cidden kusursuzdur”(Osmanlı Mimarisinin İlk Devri).

Tarihçi Hammer, “Akçağlayan” adını verdiği bu camiyi, Endülüs Araplarının XIV yüzyıldaki mimari tarzını yansıttığını söyler. Bir başka ünlü kişi Alman Mareşali Moltke ise Bursa’daki camiler arasında “inşa tarzı bakımından bana en mükemmel gibi görünen Türklerin “Yıldırım” dedikleri Bayezid’in camisidir”der.

“Ters T” planlı camilerin en özgünü olan Yıldı-rım Camii, Bursa tipi kemerlerin ilk kullanıldığı yapıdır. Zaviyeli ve yan mekânlı cami tipinde yapılmıştır. İki kubbeyle örtülü olan orta mekânın her iki yanında yer alan odalarda, çok güzel alçıdan işlenmiş dolap ve ocaklar bulunur.Pencereleri mermer oymacılığının eşsiz örneklerindendir.

Mihrap çok güzel süslemelerle bezenmiştir. Kıble duvarı bütünüyle kesme taştan yapılarak süslenmiştir. Taş işçiliği çok iyi bir yapıdır. Osmanlı mimarisinde, özenli bina yapma geleneğini getiren bu camide yer yer çini işlemeleri vardır. Caminin iki odalı bir üst katı daha vardır. Hünkâr Mahfili olarak üst kata çıkış döner merdivenle sağlanmaktadır.1855 yılı depremi sonrasında büyük bir tahribat gören camiye, 93 göçmenleri yerleştirilmişti.Yunan işgali yıllarında karargâh olarak kullanılan caminin minareleri sonradan ve camiden ayrı yapılmıştır.

Yıldırım Bayezid Türbesi[]

Yıldırım Bayezid Türbesi

Yıldırım Bayezid Türbesi

Yıldırım Külliyesi içinde bulunan türbe, 1406 yılında Yıldırım’ın oğlu Emir Süleyman tarafından yaptırılmıştır. Mimarı ise Hüseyin oğlu Ali’dir. Yıldırım Bayezid öldüğü zaman ilk önce Akşehir’de gömülmüş, daha sonra oğlu Musa Çelebi cesedini Bursa’ya getirtmiştir. Türbe,önündeki revakıyla,daha sonra yapılan revaklı Osmanlı türbelerinin öncüsü olmuştur.Çok güzel süslemelerin olduğu türbenin içinde,pirinç parmaklıkla çevrilen Yıldırım Bayezid’in sandukasının dışında türbe içinde dört sanduka daha vardır. Bayezid’in kabrinin sağında oğlu İsa Çelebi’nin (öl.1405), solunda ise eşinin sandukası vardır.

Darüşşifa[]

Osmanlı'nın İlk modern hastanesi Darüşşifa

Osmanlının İlk modern hastanesi Darüşşifa

Yıldırım Külliyesinin bir parçası olan Dârüşşifâ, 1390 yılında, Yıldırım Bayezid tarafından yaptırılmıştır. Külliyeden oldukça uzak bir başka tepe üzerindedir.

Şifâhâne, Bimârhâne, Tımarhâne olarak da anılmıştır. Osmanlı Devleti’nin ilk hastanesi olarak kabul edilir. Dârüşşifâ vakfiyesine göre hastanede biri başhekim olmak üzere üç hekim olmak üzere toplam 13 personel bulunmaktaydı.52,00 ve 30,00 metre boyutlarında, dikdörtgen planlı ve iki eyvanlı binada, karşılıklı onar oda bulunmaktadır.

Girişin sağında ve solunda ikişer oda bulunur. Girişin karşısında da kubbeyle örtülü bir dershane ile yanlarında ikişer büyük oda yer almaktadır. Kapı girişinde ve giriş eyvanında yer alan tuğla süslemeleri dikkat çekmektedir.

1945 yılına kadar harabe durumda bulunan Darüşşifa, 2001 yılında onarımı tamamlanarak Göz Hastanesi olarak yeniden hizmete açılmıştır.

Yıldırım Medresesi[]

Yıldırım Külliyesi içinde bulunan yapı, 1390 yılında, Yıldırım Bayezid tarafından yaptırılmıştır. Osmanlı mimarisinde, önü kapalı ilk medresesidir.

Açık revaklı, avlulu ve kubbeli dershaneli medrese tipinde yapılmıştır. Giriş cephesinin taş, diğer kısımların ise tuğla süslenmesi,o dönemdeki taş süslemelerinin daha önemli sayıldığını göstermektedir. 20 odanın yer aldığı medrese bahçesinde mermer bir şadırvan bulunmaktadır. Pencereli odalarda iki niş ve birer ocak bulunmaktadır. 1640,1649, 1671, 1825 ve 1953 yıllarında onarım gören medrese, bugün dispanser olarak kullanılmaktadır.

Yıldırım Hamamı[]

Yıldırım Camii’nin güneybatısında meyilli sahadadır. Üzeri tek kubbeyle örtülü bu küçük hamam kare şeklindedir. Külliye’ye gelir getirmek amacıyla 1390 yılında yapılan hamam bugün özel mülkiyetin elinde olup 1982 yılından bu yana faaliyetini sürdürmektedir.

Yıldırım İmareti(Aşevi)[]

Külliye’nin bir parçası olan ve kayıtlara göre 18.yüzyıla kadar faaliyetini sürdüren caminin doğusundaki imaretin, mutfak ve hademe evlerinin bulunduğu yerler yıkılmış olup, bugün bu mekânın olduğu yerde ilköğretim okulu bulunmaktadır.

Yıldırım Çeşmesi[]

Yıldırım Camii’nin güneyinde ve batısında iki çeşme vardır. Güneydeki çeşme küçük olup,batıdaki çeşme ise mermerden ve oldukça büyüktür.

Yorumlar ve değerlendirmeler[]

Adres ve haritada yeri[]

İletişim[]

İç linkler[]

Dış Linkler[]

Advertisement